کارکرد سیاسی ـ امنیتی دیوان برید در خلافت اسلامی

دیوان برید در نهاد اداری خلافت اسلامی (امویان و عباسیان) کارکردی مهم در عرصه خبریابی و خبررسانی و امنیت قلمرو خلافت داشت. ضرورت اداره قلمرو گسترده خلافت، کسب اخبار و حوادث از ایالات و انتقال آنها به دارالخلافه، مراقبت از نحوه عملکرد کارگزاران، انجام خدمات پستی و اقدامات جاسوسی موجب اهمیت این دیوان در سازمان اداری خلافت اسلامی شد. در این پژوهش که از نوع تاریخی است در مرحله گردآوری به روش کتابخانه‌ای و در مرحله تبیین به شیوه توصیفی ـ تحلیلی، جایگاه نهاد برید در خلافت اسلامی و کارکردهای آن در امور پستی ـ ارتباطی و اطلاعاتی ـ امنیتی بررسی شده است. یافته پژوهش نشان می‌دهد که کارکرد سیاسی ـ امنیتی دیوان برید، جایگاه و اهمیت آن را در نظام خلافت چنان برجسته نمود که صاحبان برید در دربار خلفا از منزلت بالایی برخوردار شده و امنیت داخلی و حفظ قدرت خلفا به نحوه عملکرد این نهاد پیوند یافت.